Şanlıurfaya Hangi Zeytin Çeşidi Fidanları Dikilmeli

Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin tarımsal potansiyeli yüksek illerinden biridir. Son yıllarda sulama imkanlarının artması ve iklim koşullarının zeytin yetiştiriciliğine uygun hale gelmesiyle birlikte, bölgede zeytin bahçelerinin sayısı hızla yükselmektedir. Ancak başarılı ve verimli bir zeytin üretimi için doğru fidan çeşitlerinin seçilmesi kritik öneme sahiptir.

1. Şanlıurfa’nın İklim ve Toprak Özellikleri
İklim: Yazlar çok sıcak ve kurak, kışlar ise ılıman geçer. Don riski Ege ve Marmara’ya göre daha düşüktür ancak bazı yüksek rakımlı alanlarda sınırlı don görülebilir.

Yağış: Yıllık ortalama yağış miktarı 400-500 mm civarındadır. Modern sulama sistemleri ile desteklenmezse zeytin verimi düşebilir.

Toprak: Genellikle kireçli, tınlı ve geçirgen yapıya sahip topraklar bulunur. Zeytin ağacı kireçli topraklara uyumlu olduğu için bu açıdan avantajlıdır.

Bu iklim ve toprak yapısı, bazı zeytin çeşitlerinin daha iyi performans göstermesine neden olur.

2. Şanlıurfa İçin Uygun Zeytin Çeşitleri
Kilis yağlık
Nizip yağlık
Kan çelebi
Halhallı çelebi
Hamza çelebi
Yuvarlak halhallı
Kalembezi
Yağlık çelebi
Yün çelebi
Eğri burun(Nizip)
Tesbih çelebi
 Nizip Yağlık (Kiliz)
Özellikleri: Güneydoğu’ya özgü, yağ oranı yüksek bir çeşittir.

Avantajları: Bölgeye adaptasyonu yüksektir, kuraklığa dayanıklıdır.

Dezavantajları: Sofralık kullanım için sınırlıdır, daha çok yağlık olarak değerlendirilir.

c) Halhali
Özellikleri: Hatay ve çevresinde yaygın, iri taneli sofralık bir çeşittir.

Avantajları: Sıcak iklime çok uygundur, iri ve etli yapısıyla sofralık kalitesi yüksektir.

Dezavantajları: Hasat sonrası özenli işleme gerektirir.

3. Çeşit Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Sulama İmkanları: Eğer sulama yapılabilecekse sofralık çeşitlerde verim artar.

Pazar Talebi: Yerel pazarda hangi zeytin tipi daha fazla tüketiliyorsa ona göre seçim yapılmalıdır.

Bahçe Kurulum Amacı: Yağ üretimi mi hedefleniyor, sofralık mı?

Rakım ve Mikroklima: Daha yüksek kesimlerde don riski nedeniyle dayanıklı çeşitler seçilmelidir.

4. Sonuç
Şanlıurfa’da zeytin yetiştiriciliği için Kilis yağlık , Nizip Yağlık, Halhali ve gibi çeşitler öncelikli olarak değerlendirilebilir. Modern ve yoğun dikim bahçeleri kurmak isteyen üreticiler ise Arbequina gibi uluslararası çeşitleri de düşünebilir. Ancak her durumda toprak analizi yaptırmak, sulama planını belirlemek ve fidanı güvenilir sertifikalı kaynaklardan almak uzun vadeli başarı için şarttır.

28.07.2025