Her bölgeye o yörenin zeytin çeşitlerini dikmek en doğru yoldur.Bir bölgenin çeşidini tutup diğer bölgelere dikmek büyük hatadır.Marmara Bölgesine ait sofralık gemlik zeytini fiidanı dikimiyle Türk zeytinciliği nasıl mahvedildiği 25-30 yıldır bilmeyen yoktur.Gemlik lobisi vahşi moğol istilası gibi Türkiyeyi zeytincilikte mahvetmiştir.Şimdi benzer tehlike yabancı zeytinlerle yine Türk zeytinciliğine hücüm edilmekte yine benzer lobiler çeplerini doldurrna ve çiftcimiz aldatılıp ters köşeye savrulmaktadır.Aman bu lobilerin tuzağına düşülmemeli çiftcimiz uyanık olmalıdır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesine zeytin fidanı dikerken Güneydoğu Anadolu Bölgesine ait olan zeytin fidanları dikilmelidir.Kesinlikle yabancı ülkelere ait zeytin çeşitleri dikilmemeli.Dünya zeytin yağ pazarında biz kendi yerli milli zeytin çeşitleriyle rekabet ve mücadele etmeliyiz.Yabancı ülkelere ait zeytin fidanları dikerek ancak yabancı ülkelerin değirmenine su taşımış ve onların zeytinlerinin reklamını yapmış oluruz.Son yıllarda Türkiyede ispanyol,italyan ve yunan zeytin fidanları dikimi özendirilmektedir.Bu gidaşat yanlıştır Türk zeytinciliğine büyük zarar vermektedir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, tarihi boyunca tarımla iç içe olan, verimli topraklara ve özel iklim koşullarına sahip bir coğrafa olarak öne çıkmaktadır. Son yıllarda bu bölgede zeytincilik faaliyetleri artış göstermiş, özellikle sulama imkanlarının gelişmesiyle birlikte zeytin tarımı potansiyel bir yatırım alanı haline gelmiştir. Ancak, her zeytin çeşidi her toprak ve iklim yapısına uygun olmadığından, Güneydoğu Anadolu için uygun zeytin çeşitlerinin doğru seçilmesi büyük önem taşımaktadır.
Bölgenin Tarımsal ve İklimsel Özellikleri
Güneydoğu Anadolu, sıcak ve kurak yazlar ile soğuk ve yer yer kar yağışlı geçen kışlara sahiptir. Ortalama yıllık sıcaklık 15-20 °C civarındadır. Yaz aylarında sıcaklıklar 40 °C'yi aşabilirken, kış aylarında bazı bölgelerde don olayları gözlemlenebilir. Toprak yapısı genellikle killi, tüflü ve kireçli olup zeytin ağacı için elverişlidir. Özellikle sulama imkanı olan alanlarda zeytin tarımının verimliliği artmaktadır.
Güneydoğu Anadolu'ya ait bölgenin Zeytin Çeşitleri
1-Kilis yağlık zeytin çeşidi
2-Nizip Zeytini çeşidi
3-Kan çelebi zeytin çeşidi
4-Halhallı çelebi zeytin çeşidi
5-Hamza çelebi zeytin çeşidi
6-Yuvarlak halhallı zeytin çeşidi
7-Kalembezi zeytin çeşidi
8-Yağlık çelebi zeytin çeşidi
9-Yün çelebi zeytin çeşidi
10-Eğriburun(Nizip) zeytin çeşidi
11-Tesbih çelebi zeytin çeşidi
12-İsimsiz zeytin çeşitleri.Bölgede henüz tanımlanmamış isimsiz zeytin çeşitleri de bulunmaktadır.
Gaziantep'in Nizip ilçesine has olan bu yerli çeşit, bölge iklimine son derece uyum sağlar. Yüksek yağ oranı ve yerel pazar değeri ile dikkat çeker. Geleneksel yöntemlerle İslim zeytini olarak da işlenebilir.
5. Esek Zeytini (Kilıs Yöresi)
Kilıs yöresine özgü bu çeşit, kuraklığa son derece dayanıklı olup sınırlı suyla yetinebilir. Yağlık değeri yüksek, adaptasyonu güçlü bir yerli çeşittir.
Zeytin Fidanı Dikiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Toprak Analizi: Dikim öncesinde toprak analizleri mutlaka yapılmalı ve eksik besin maddeleri giderilmelidir.
Fidan Kalitesi: Sertifikalı ve hastalıklardan ari fidanlar tercih edilmelidir.
Sulama: Kurak yaz ayları dikkate alınarak damla sulama sistemleri kurulmalıdır.
Budama ve Bakım: Fidanların gelişimi için doğru budama teknikleri uygulanmalı ve zararlılara karşı düzenli mücadele edilmelidir.
Sonuç
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, doğru zeytin çeşitleriyle zeytin yetiştiriciliği konusunda önemli bir potansiyele sahiptir. Yerli çeşitlerle birlikte, Şartlara uygun ticari çeşitlerin de kullanılması, hem verim hem de kaliteyi arttıracaktır. Çiftçilerimizin bilinçli fidan seçimi ve modern tarım yöntemlerini uygulamaları, bölgede zeytin tarımının geleceğini güvence altına alacaktır.
29.07.2025