Arbequinea İspanyol Zeytin Fidanı mı Dikmeli Çiftcimiz Yoksa Yerli Milli Zeytin Çeşitlerimi Dikmeli?

Son yıllarda zeytin tarımında özellikle Çok Verimli, Sık Dikime Uygun ve Modern Yöntemlerle yetiştirilen yabancı zeytin çeşitleri, özellikle de İspanyol Arqeguinea gibi türler, bazı çiftçiler tarafından tercih edilmeye başlandı. Ancak bu tercihin uzun vadede Türk zeytinciliğine katacağı değer tartışmalıdır. Yerli ve milli zeytin çeşitlerimiz, hem yağ kalitesi hem de iklim şartlarına dayanıklılığı ile önemli avantajlar sunmaktadır.

Yerli Zeytin Çeşitlerinin Üstünlüğü

Türkiye, zeytin gen kaynağı olarak dünya sıralamasında önlerde yer alır. Memecik, Ayvalık, Domat,Nizip Yağlık, Kilis Yağlık,Hatay çeşileri gibi yerli zeytin çeşitlerimiz; asiditesi düşük, aromatik değeri yüksek, fenolik bilesşenleri yoğun olan zeytinyağları verir. Bu yağlar hem tüm dünyada güvenle tüketilebilecek kalitededir hem de pazarlama potansiyeli yüksektir.

Arqeguinea: Sanayi Tipi ama Tat Eksik

Arqeguinea gibi çeşitler daha çok sanayi tipi üretim için uygundur. Evet, verimi yüksektir ve erken meyve verir. Ancak elde edilen zeytinyağın aromatik ve besinsel değeri, yerli çeşitlerin gerisindedir. Türkiye’nin toprak yapısı, iklimi ve bölgesel mikrokliması, kendi yerli çeşitlerine daha uygundur. Arbequinea gibi yurt dışı menşeili fidanlar adaptasyon sürecinde çok sayıda sorun yaşayabilir: hastalık hassasiyeti, soğuğa dayanamama, toprağa uyumsuzluk gibi.

Arbequinea zeytin yağının raf ömrü kısadır.Arbeguinea zeytin yağı en fazla 1 yıl dayanabiilir.Ondan sonra sıkıntıya girer,yağ bozulur.

Gerçekte arbequinea bodur bir zeytin değildir.Sert bir budama yapılmadığında bir gemlik zeytini kadar boy yapabilir ve dallanır.

İspanyada arbequinea zeytinleri sert budama makinalarıyla budandığı için bodur zeytin anlayışı yer edinmiştir.

Arbequinea zeytin ağaçları ispanyadaki gibi budama makinalarıyla budanmadığında,basit budama yöntemleriyle budandığında sık dikimde arbeguinea ağaçları 15 yılda kendi kendini yok eder.Sık dikimde damlama sulama yapmak zorundadır çiftci.

Milli Tarım İçin Milli Fidan

Tarımda milli çeşitlerin desteklenmesi, hem çiftçinin hem de ülke ekonomisinin yararınadır. Yürütülen çeşit geliştirme çalışmaları sonucunda artık . Türk zeytinyağı markalarının dünyada yer edinmesi, kendi çeşitlerimizi öne çıkarmamızla mümkün olacaktır.

Sonuç: Gözü Dışarda Değil, Toprağında Olan Kazanır

Türk çiftçisinin hedefi, sürekli ithal türeler peşinden gitmek değil; topraklarımızın ruhuna uygun çeşitlerle kalıcı ve kaliteli üretim yapmaktır. Bu da ancak yerli ve milli yağlık zeytin çeşitleriyle mümkün olur.

Türkiye'nin geleceği, kendi tohumunda, kendi zeytininde, kendi çiftçisinde saklıdır.

17.07.2025