Antalyaya Hangi Zeytin Çeşidi Fidanları Dikilmeli

Antalya Bölgesine Hangi Zeytin Fidanı Çeşitleri Dikilmeli?
Türkiye’nin en önemli tarım merkezlerinden biri olan Antalya, sadece narenciye ve sera ürünleriyle değil, aynı zamanda zeytin yetiştiriciliğiyle de dikkat çeker. Akdeniz iklimine sahip bu bölgede zeytin ağacı yetiştiriciliği hem ekonomik hem de ekolojik açıdan oldukça avantajlıdır. Ancak doğru çeşit seçimi, verimlilik ve kalite açısından kritik bir rol oynar. Bu yazımızda Antalya bölgesine en uygun zeytin fidanı çeşitlerini, yetiştirme koşullarını ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alıyoruz.

1. Antalya’nın İklim ve Toprak Özellikleri
Antalya, Akdeniz ikliminin tipik özelliklerini taşır:

Yazlar sıcak ve kurak,

Kışlar ılıman ve yağışlıdır.

Ortalama sıcaklıklar zeytin ağacının yetişmesi için uygundur. Ayrıca, don riski düşük olduğu için geç çiçeklenen ya da soğuklara hassas çeşitler de yetiştirilebilir. Toprak yapısı genellikle kireçli ve iyi drene olabilen türlerdir. Bu nedenle kök çürüklüğü riski düşüktür. Ancak taban suyu yüksek alanlardan kaçınılmalıdır.

2. Antalya Bölgesine Uygun Zeytin Çeşitleri
Sarı ulak
Silifke yağlık
Büyük topak ulak
Küçük topak ulak
Elmacık
Karamani
Sayfi
Saurani
Sarı habeşi Halhallı

b) Domat
Kullanım Alanı: Yeşil sofralık

Avantajları: Büyük ve etli meyveleri vardır. Antalya'nın nemli ve sıcak ikliminde yüksek verim verir.

Dezavantajları: Hasat zamanı dikkatli olunmalı, aksi halde meyveler çabuk yumuşar.

c) Memecik
Kullanım Alanı: Hem yağlık hem sofralık

Avantajları: Yağ verimi %30’un üzerindedir. Sıcak iklime dayanıklıdır.

Dezavantajları: Meyveler iridir ancak bazı yıllar periyodisite (bir yıl var bir yıl yok) gösterebilir.

d) Ayvalık (Edremit Yağlık)
Kullanım Alanı: Yağlık

Avantajları: Yağı aromatik ve kalitelidir. Antalya'nın sahil kesiminde iyi adaptasyon sağlar.

Dezavantajları: Çok sıcak ovalarda verim düşebilir; daha çok rakımlı bölgelerde tercih edilmeli.

e) Uslu
Kullanım Alanı: Erken olgunlaşan sofralık

Avantajları: Antalya’nın pazara erken ürün sunma avantajını destekler.

Dezavantajları: Hasat ve işleme sürecinde hassas davranmak gerekir.

3. Çeşit Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
İklim: Antalya'nın sahil ve iç kesimleri arasında sıcaklık farkı vardır. İç kesimlerde daha dayanıklı çeşitler seçilmelidir.

Pazar İhtiyacı: Sofralık mı yoksa yağlık mı üretim yapılacağı baştan belirlenmelidir.

Verimlilik ve Hastalık Dayanımı: Verticillium gibi hastalıklara karşı dayanıklı çeşitler tercih edilmelidir.

Rakıma Göre Çeşit: Deniz seviyesine yakın alanlarda Domat ve Gemlik iyi sonuç verirken, 300–500 metre rakımlı bölgelerde Memecik ve Ayvalık daha avantajlıdır.

4. Dikim ve Bakım Tavsiyeleri
Dikim Mesafesi: Antalya şartlarında genellikle 6x6 metre veya 7x7 metre aralıklarla dikim uygundur.

Sulama: Yaz aylarında damla sulama ile verim artırılır.

Budama: Genç fidanlarda ilk 3 yıl şekil budaması önemlidir.

Gübreleme: Toprak analizi yapılmadan gübreleme yapılmamalı, özellikle azot ve potasyum dengesi korunmalıdır.

28.07.2025