Adanaya Hangi Zeytin Fidan Dikilmeli? Çukurovaya Gemlik Zeytin Fidanı ve Arbequina Zeytin Fidanları Dikiminin Ölümcül Hatası

Adanaya Çukurovaya kendi bölgesine ait zeytin fidanı dikilmelidir.Gemlik ve arbeguina gibi bölgeye ait olmayan zeytinler kesinlikle dikilmemeli.25 yıldır Çukurova çiftcisi aldaatılarak sofralık gemlik zeytini  bölgemize milyonlarca diktirildi.Bu gün sonuç hüsran meyve vermeyen zeytinlikler,meyve verse bile asidik gemlik yağı sızma zeytin yağı olmuyor ve yurt dışına doğrudan satış imkanı yok.Halbu ki dünya zeytin yağı pazarı sızma zeytin yağı üzerine kurulu.Burda kıran kırana bir yarış ve mücadele yapılmaktadır.Düşük asit oranı ve yüksek oleik asit oranına sahip zeyttin yağları dünya pazarında kabul görmektedir.

Adana Çukurova Bölgesine dikilmesi gereken en önemli zeytin fidanı çeşitleri

1-Sarı ulak

2-Yağlık küçük topak ulak

3-Büyük topak ulak

4-Silifke yağlık

5-Karaisalı Bölgesi zeytinleri

6-Kilis Yağlık

1. Adana’nın İklim ve Toprak Yapısı
Adana, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıman ve yağışlıdır. Bölgenin ortalama yıllık sıcaklığı 18–20 °C civarındadır. Ayrıca Çukurova’nın alüvyal toprakları yüksek verimliliğe sahiptir. Bu koşullar, zeytin yetiştiriciliği için genel anlamda uygundur; ancak doğru çeşit seçimi yapılmazsa, beklenen verim ve kalite alınamaz.

2. Adana’da Zeytin Tarımının Ekonomik Önemi
Gıda Sanayi: Zeytinyağı üretimi, sofralık zeytin işleme tesisleri ve yan ürün sanayisi için önemli bir ham madde kaynağıdır.

İstihdam: Hasat dönemlerinde iş gücü ihtiyacı bölge ekonomisine katkı sağlar.

İhracat: Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı ihracatında Akdeniz bölgesinin rolü giderek artmaktadır.

Katma Değer: Zeytinden elde edilen yağ, salamura zeytin, çekirdeksiz ürünler ve hatta kozmetik sanayisi için ham madde üretimi mümkündür.

3. Çeşit Seçiminin Önemi
Zeytin tarımında fidan çeşidi, verimliliği ve kaliteyi doğrudan etkiler. Yanlış çeşit seçimi:

Ağaçların iklime uyum sağlayamamasına,

Meyve veriminin düşük olmasına,

Hastalık ve zararlılara karşı direncin azalmasına neden olur.

3.1. Gemlik Zeytini Adana İçin Uygun mu?
Gemlik zeytini, Marmara Bölgesi’nin iklim koşullarına adapte olmuş bir çeşittir.

İklim Uyuşmazlığı: Gemlik, daha serin ve nispeten nemli bir iklim sever. Adana’nın uzun ve aşırı sıcak yazları, Gemlik çeşidinin çiçeklenme ve meyve tutumunu olumsuz etkileyebilir.

Su İhtiyacı: Sıcak dönemlerde daha fazla sulama gerektirir, bu da üretim maliyetini yükseltir.

Hastalık Riski: Adana’nın yüksek sıcaklık ve nem kombinasyonu, Gemlik zeytinlerinde dal kanseri ve halkalı leke gibi hastalık risklerini artırabilir.

3.2. Arbequina (İspanyol) Zeytini Adana İçin Uygun mu?
Arbequina, İspanya kökenli bir zeytin çeşididir. Genellikle yoğun dikim (superintensive) sistemlerde kullanılır.

Adaptasyon Sorunu: Çukurova’nın ağır ve tuzlu toprakları, Arbequina’nın kök yapısı için uygun değildir.

Sıcak Stresi: 40 °C’ye yaklaşan yaz sıcaklıkları meyvede buruşma ve yağ kalitesinde düşüş yaratabilir.

Pazar Sorunu: Türkiye’de sofralık zeytin tüketimi daha çok iri taneli ve etli çeşitlere yöneliktir. Arbequina küçük tanelidir ve daha çok yağlık olarak tercih edilir.

4. Adana İçin Daha Uygun Zeytin Çeşitleri
Adana koşullarına daha iyi adapte olabilecek çeşitler:

Sarı Ulak: Yüksek yağ oranı ve sıcaklığa dayanıklılığı ile bilinir.

Büyük Topak Ulak: Kuraklığa toleransı yüksektir.

Yaağlık Küçük Topak Ulak

Silifke Yağlık (Çelebi)

Karaisalı Bölgesi Zeytinleri.Henüz isimlendirilmemiş zeytinler.

Kilis Yağlık: Çukurova’nın güney kesimlerinde iyi performans gösterir.

Nizip Yağlık: Hastalıklara dayanıklı ve verimli bir çeşittir.

5. Sonuç
Adana bölgesi zeytin tarımı için elverişli olsa da Gemlik ve Arbequina gibi dış bölge veya yabancı çeşitlerin yaygın dikimi uzun vadede verim ve kalite sorunlarına yol açabilir. Yerel ve bölgeye adapte olmuş çeşitlerle yapılan zeytinlik tesisleri, hem üreticinin gelirini korur hem de sürdürülebilir bir tarım modeli sağlar.

26.07.2025